W trakcie ciąży organizm kobiety przechodzi gwałtowne przemiany. Może być to powodem wielu nieprzyjemnych dolegliwości, do których zalicza się również bóle biodra. Zazwyczaj mają one bardzo różne nasilenie – od delikatnego ucisku aż po mocny dyskomfort, utrudniający chodzenie i wymagający konsultacji z lekarzem specjalistą.
Problemy związane z bólami biodra w ciąży
Bolesność biodra to nie jedyny problem związany z tym odcinkiem, który może się pojawić u ciężarnych. Zazwyczaj towarzyszą mu:
- Ograniczenie ruchomości,
- Trudność z rozszerzaniem i podnoszeniem kończyn,
- Uczucie rozdzielania spojenia łonowego (zazwyczaj objawia się bólem przy zmianach pozycji czy też przy intensywnym, szybkim chodzie),
- Ból w pośladkach,
- Ból w pachwinie,
- Uczucie trzaskania bądź przeskakiwania w biodrze,
- Problem z utrzymaniem równowagi na jednej nodze,
- Problem z siadaniem i wstawaniem.
Bóle biodra w ciąży – przyczyny
Dolegliwości w obrębie bioder w trakcie ciąży są nie do uniknięcia. Wiąże się to też z produkowanym przez jajniki oraz łożysko hormonem, relaksyną, który powoduje, że stawy miednicy, szyjka macicy, spojenie łonowe oraz więzadła maciczne, znacznie się rozluźniają. Ma to za zadanie w przyszłości ułatwić poród. Jednocześnie niestety zwiększa to ryzyko występowania bólów w trakcie chodzenia, a niekiedy także powstawania poważniejszych kontuzji. Ponieważ dodatkowo kręgosłup i miednica obciążone są rozwijającym się w łonie kobiety dzieckiem, co powoduje drastyczną zmianę w rozłożeniu punktu ciężkości, niekiedy dolegliwość ta może trwać aż do samego porodu (pojawia się zwykle w okolicach trzeciego trymestru, kiedy płód staje się coraz większy, ale niekiedy występuje już od samego początku). Przez wzgląd na to warto już wcześniej zapoznać się ze sposobami zapobiegania oraz leczenia tej przypadłości.
Jak na co dzień zapobiegać bólom biodra w ciąży?
Jeśli bóle biodra nie są zbyt nasilone, a jego występowanie nie utrudnia znacząco bądź wręcz uniemożliwia codziennego funkcjonowania ciężarnej, można zastosować parę domowych metod na jego złagodzenie i zapobieganie pogłębianiu się dokuczliwych objawów:
- Częste leżenie w ciągu dnia – odciąży kręgosłup i stawy,
- Regularne nawadnianie organizmu – skutecznie zapobiega skurczom mięśni,
- Ciepła kąpiel – działa zbawiennie na spięte mięśnie i ogólne samopoczucie,
- Zastosowanie pasa ciążowego, podtrzymującego miednicę,
- Rozgrzewanie bolącego miejsca (np. z pomocą termoforu bądź poduszki elektrycznej),
- Spanie na plecach bądź boku z miękką poduszką między nogami (najlepiej taką przeznaczoną dla ciężarnych, w kształcie litery „J”; zamiennie może być to też zrolowany koc),
- Unikanie siedzenia i stania przez dłuższy czas,
- Unikanie podnoszenia ciężkich rzeczy i wysiłku wymagającego przebywania w niewygodnej pozycji,
- Regularny odpoczynek na piłce dla ciężarnych lub na leżąco z nogami w górze,
- Krótkie, częste przerwy w wykonywaniu codziennych czynności,
- Unikanie szybkiego wstawania bądź gwałtownych zmian pozycji (najlepiej podnosić się, opierając delikatnie na łokciach i robić to w naturalnym/wolnym tempie)
- Chodzenie w płaskim obuwiu (dodatkowo można wykorzystać również specjalne wkładki ortopedyczne, które pozwolą na utrzymanie prawidłowej postawy ciała),
- Unikanie częstego wchodzenia po schodach/ chodzenia po nierównych terenach,
- Delikatne ćwiczenia fizyczne (po uprzedniej konsultacji).
Uwaga: w przypadku nasilenia objawów (promieniujący w dół nogi ból, sztywność kończyn, powłóczenie, zaburzenia czucia) nie należy ich lekceważyć i niezwłocznie udać się do lekarza fizjoterapeuty bądź osteopaty. Niekiedy, zwłaszcza, jeśli biodro jest dodatkowo opuchnięte, może to wskazywać na poważne uszkodzenia (złamanie bądź zwichnięcie). Nie zawsze te symptomy są powiązane z ciążą, nawet w bardziej zaawansowanym stadium – dlatego tak ważne jest przeprowadzenie szczegółowego wywiadu lekarskiego, a następnie dokładna diagnostyka. Powinno się pamiętać także o niezażywaniu żadnych leków, nawet przeciwbólowych, bez uprzedniej konsultacji z lekarzem. |
Pozostałe przyczyny bólów biodra (niezwiązane z ciążą):
- Rwa kulszowa – zazwyczaj objawia się silnym bólem w odcinku lędźwiowym kręgosłupa i przenosi się na biodra, pachwiny (niekiedy promieniuje aż do kolana). Znacznie utrudnia chód, ze względu na współtowarzyszące objawy neurologiczne (sztywniejące kończyny). Niekiedy mogą pojawić się także problemy przy oddawaniu stolca i/bądź moczu. W jej leczeniu stosuje się farmakoterapię oraz odpowiednie zabiegi zlecone przez fizjoterapeutę.
- Zmiany zwyrodnieniowe – podobnie jak wszystkie przypadłości związane z bólem bioder, zwyrodnienie stawu zwykle objawia się znacznym ograniczeniem zakresu ruchu, strzykaniem, chrobotaniem w trakcie chodzenia, osłabieniem siły mięśni. W jego leczeniu stosuje się leki, a w przypadku zaawansowanego stadium niekiedy przeprowadza się operację.
- Zapalenie stawu biodrowego – oprócz bólu i problemów z chodzeniem, często występuje również gorączka, obrzęk, rozgrzanie miejsca chorobowego, promieniujący w dół nogi ból. W tym przypadku leczenie przeprowadzane jest za pomocą leków przeciwzapalnych oraz odpowiednio dobranych antybiotyków.
Leczenie dolegliwości/bóli biodra w ciąży albo: Bóle biodra w ciąży – leczenie
Leczenie bóli biodra objawowo zazwyczaj obejmuje stosowanie maści rozgrzewających i/lub leków przeciwbólowych (jeśli lekarz nie widzi ku temu przeciwwskazań), które pomogą rozluźnić bolesny obszar. Niekiedy może być także rekomendowana suplementacja witaminy D. Oprócz tego zalecana jest również fizykoterapia bądź inne zabiegi redukujące napięcie (takie jak akupunktura). Najczęściej stosowane są:
- Zabiegi wodne,
- Krioterapia (leczenie zimnem),
- Kąpiele borowinowe lub siarkowe.
Dobrym pomysłem jest również masaż leczniczy, który zmniejszy uczucie dyskomfortu. Warto przy tym wybrać masażystę lub fizjoterapeutę, który posiada doświadczenie w pracy z kobietami w ciąży, a w trakcie zabiegu informować o odczuwanym dyskomforcie. W większości jednak lekarze zachęcają do samodzielnego wykonywania odpowiednich, zleconych przez nich ćwiczeń w domu, jako że najczęściej jest to skuteczna metoda (o ile bóle biodra nie wynikają z mechanicznych uszkodzeń lub innych zmian chorobowych – wówczas wysiłek fizyczny może pogorszyć stan pacjentki).
Zalecane ćwiczenia na bóle biodra w ciąży
Aktywność fizyczna może mieć zbawienny wpływ na samopoczucie ciężarnej, która boryka się z bólami biodra. Ważne jest jednak, aby nie przesadzać – wskazane są umiarkowane ćwiczenia, które nie narażą na pogłębienie się dolegliwości. Zwłaszcza poleca się wysiłek w wodzie – aqua areobic czy pływanie pozwoli na zmniejszenie obciążenia stawów, a także rozluźnienie mięśni. Z pewnością pomoże w tym także joga i pilates, które ułatwiają podtrzymywanie prawidłowej postawy ciała i dobrze działają na zdrowie kręgosłupa. Ponadto warto także delikatnie się rozciągać (w miarę własnych możliwości), co wzmocni mięśnie i pozwoli w przyszłości na lepsze samopoczucie. Przed jakimikolwiek ćwiczeniami trzeba zadbać również o odpowiednią rozgrzewkę, by nie narazić się na niepotrzebne powikłania.