Ile powinien wynosić prawidłowy przyrost wagi w ciąży? To pytanie, które zadaje sobie wiele przyszłych mam. Gdy waga drastycznie się zwiększa, pojawia się obawa o problem z powrotem do dawnej figury. Gdy kilogramów przybywa mało, kobiety martwią się z kolei o zdrowie swojego malucha. Warto wiedzieć, jaki średni przyrost wagi standardowo obserwuje się w kolejnych trymestrach.
Jak kontrolować przyrost wagi w ciąży?
Przed ciążą prawidłową wagę kontroluje się przy pomocy wskaźników, takich jak BMI. Na co dzień, gdy waga zbyt mocno wzrasta, można zastosować dietę redukcyjną i ćwiczenia. W czasie ciąży stosowanie drastycznych diet jest niewskazane, a aktywność fizyczna musi być dostosowana do stanu zdrowia.
Wagę powinien kontrolować lekarz albo położna na każdej wizycie, używając do tego zawsze tego samego urządzenia. Wartości wpisywane są w kartę ciąży, dzięki czemu ewentualne nieprawidłowości są łatwo wykrywane.
Pomiędzy wizytami lekarskimi kobieta może oczywiście sprawdzać wagę na wadze łazienkowej. Dzięki temu łatwiej jest szybko rozpoznać nagły skok, który może być związany na przykład z nadmiernym zatrzymywaniem wody w organizmie.
Na ostateczną wagę ciała w ciąży składają się:
- 3,5 kg – masa ciała dziecka
- 1-1,5 kg – waga macicy
- 1-2 kg – waga piersi
- 1-1,5 kg – płyn owodniowy
- 0,5-1 kg – łożysko
- 1,5-2 kg – krew i dodatkowe płyny
- 2-4 kg – dodatkowa tkanka tłuszczowa matki
Przyrost wagi w ciąży a początkowe BMI
To, jak waga rośnie w ciąży, zależy od wagi wyjściowej. Bardzo szczupłe kobiety powinny przytyć więcej. U tych, które w momencie zajścia w ciążę borykały się z nadwagą, czy otyłością, przyrost masy ciała powinien być minimalny.
Prawidłowy przyrost wagi prezentuje poniższe zestawienie:
- BMI poniżej 18,5 – wzrost masy o 13-16 kg
- BMI 18,5 – 24,9 – wzrost masy o 11-13 kg
- BMI 25 – 29,9 – wzrost masy o 10-11 kg
- BMI powyżej 30 kg – wzrost masy nie większy niż 10 kg
Przyrost wagi w ciąży w I trymestrze
W I trymestrze akceptowalny przyrost wagi wynosi maksymalnie 2 kilogramy. Na koniec trymestru dziecko waży około 10 – 14 gramów, łożysko zaledwie 50 gramów. Zupełnie normalną sytuacją będzie zachowanie dotychczasowej wagi, czy nawet zrzucenie kilku kilogramów. Jest to związane zazwyczaj z gorszym samopoczuciem, mdłościami i wymiotami.
Niewielkie chudnięcie, brak przyrostu wagi, czy parę dodatkowych kilogramów nie powinno niepokoić kobiety. Jeśli jednak waga wzrosła o ponad 2 kilogramy, warto sprawdzić, czy nie jest to spowodowane nieprawidłowymi nawykami żywieniowymi. Nadprogramowych kilogramów z początku ciąży najtrudniej pozbyć się po porodzie.
Przyrost wagi w ciąży w II trymestrze
Drugi trymestr oznacza już większy przyrost masy ciała. Średnio kobieta przytyje 1,5 – 2 kg miesięcznie. Wynika to z rosnących potrzeb dziecka, które na koniec 6 miesiąca powinno ważyć średnio około 1 kilogram. Do tego potrzebny maluchowi płyn owodniowy waży w tym czasie około 0,5 kg. Rośnie też łożysko, tkanka tłuszczowa matki, objętość krwi i tkanki w gruczołach piersiowych.
Zapotrzebowanie kaloryczne kobiety wzrasta o około 360 kalorii. Ogólna masa ciała wzrasta o 4,5 – 6 kg, w zależności od wagi pierwotnej.
Przyrost wagi w ciąży w III trymestrze
Przyrost wagi w III trymestrze jest szczególnie widoczny w 7 i 8 miesiącu ciąży. Wynika to głównie z intensywnego wzrostu dziecka. Przed samym porodem waga zazwyczaj przestaje wzrastać.
Przez cały III trymestr zapotrzebowanie kaloryczne kobiety wzrasta o 475 kcal. Przyrost masy ciała w tym czasie powinien wynieść od 3,6 do 4,5 kg.
Zbyt niski przyrost wagi w ciąży
Prawidłowy przyrost masy ciała jest istotny dla rozwoju płodu. Do powikłań związanych ze zbyt niskim przyrostem wagi należą:
- Powolny rozwój płodu
- Niska masa urodzeniowa dziecka
- Zwiększona śmiertelność okołoporodowa
- Problemy rozwojowe okresu dziecięcego.
- Zwiększone ryzyko infekcji płynu owodniowego i przedwczesnego oddzielenia się łożyska
Zbyt duży przyrost wagi w ciąży
Nadmierny wzrost masy ciała wiąże się z negatywnymi konsekwencjami zarówno dla kobiety, jak i dziecka. Główne niebezpieczeństwa to:
- Bóle kręgosłupa i nóg
- Zwiększone ryzyko żylaków i hemoroidów
- Cukrzyca ciężarnych
- Nadciśnienie tętnicze
- Makrosomia płodu
- Przedwczesny poród
- Konieczność rozwiązania ciąży przy pomocy cesarskiego cięcia.
Przyrost wagi w ciąży zależny jest od wielu czynników, między innymi pierwotnej masy ciała. Ważne, by zadbać o odpowiednie żywienie, nie zwiększać drastycznie podaży kalorii, ale też nie stosować restrykcyjnych diet. Prawidłowa waga ma wpływ na samopoczucie i zdrowie matki, a także dziecka.
