Pytanie “Kiedy dziecko zaczyna widzieć?” zadaje sobie niemal każdy rodzic nowonarodzonego maluszka. Pojawiają się wtedy również pytania, kiedy zaczyna rozróżniać kolory, kiedy widzi wyraźne. Rozwój wzroku dziecka bowiem dzieli się na etapy, często nachodzące na siebie.
KIEDY WZROK DZIECKA ZACZYNA SIĘ ROZWIJAĆ?
Tak naprawdę dziecko zaczyna widzieć już w życiu płodowym – okresie między 7 a 27 tygodniem ciąży.
- Na początku pojawiają się jedynie zawiązki oczu oraz powieki.
- Do 25 tygodnia oczy się rozwijają i kształtują się poszczególne jego elementy budowy, dzięki czemu po tym czasie dziecko zaczyna odbierać pierwsze bodźce wizualne w postaci mocnych strumieni światła.
- Następne dwa tygodnie to okres kształtowania się ostatniej powłoki oka – siatkówki.
Kiedy jest już gotowa, maluch zaczyna otwierać oczy i rozróżniać światło oraz ciemność.
JAK WIDZI NOWORODEK
Tuż po narodzinach noworodek prawie nic nie widzi, jednak jest w stanie reagować na silne światło, tak jak w życiu płodowym.
- 1-2 tydzień: Noworodek widzi jasne i ciemne plamy, obraz do góry nogami i dwóch wymiarach, rozróżnia barwy silnie kontrastujące.
- 3-4 tydzień: Dziecko zaczyna wyraźniej widzieć przedmioty w odległości ok. 20-30cm. Patrzy raz jednym okiem, raz drugim.
- 1 miesiąc: Pod koniec 4 tygodnia maluch jest w stanie skupić wzrok na kilka sekund na jednym przedmiocie lub osobie.
- 2 miesiąc: Układ nerwowy zaczyna łączyć obrazy z obojga oczu.
- 3 miesiąc: Mięśnie poruszające gałkami ocznymi nabierają siły – dziecko jest w stanie wodzić wzrokiem za poruszającym się przedmiotem Zaczyna rozwijać się koordynacja ręka-oko..
- 4 miesiąc: W tym czasie dziecko powinno już jednocześnie przesuwać oboje oczu i skupiać je na podsuniętym przedmiocie.
- 5-6 miesiąc: Dziecko zaczyna rozróżniać większość kolorów, najlepiej bardzo intensywnych. Dalej rozwija się koordynacja ręka-oko oraz oko-ciało.
Zwróć uwagę: jeśli dziecko wykazuje nadwrażliwość na światło (np.mrużenie oczu), brak kontaktu wzrokowego, skupiania wzroku na danym przedmiocie, drżenie gałek ocznych, brak reakcji na bodźce z frontu, a jedynie z boku (oglądanie rączki lub przedmiotów z główką obróconą tylko w lewo lub w prawo), opóźnioną reakcję na zabawki lub jej brak, brak prób chwytania.
JAK WIDZI NIEMOWLĘ
Po szóstym miesiącu życia kończy się okres noworodkowy i zaczyna niemowlęcy, kiedy rozwój widzenia u dziecka jest już na wysokim poziomie, ale dalej dynamicznie trwa.
- 6-8 miesiąc: Dziecko zaczyna dostrzegać coraz więcej kolorów, umie również ocenić, czy przedmioty znajdują się blisko czy daleko. Zaczyna reagować na odbicie w lustrze.
- 9-12 miesiąc: Maluch zaczyna rozpoznawać kształty i figury geometryczne. W tym czasie uczy się chodzić, więc widzi świat z nowej perspektywy. Widzi już na odległość 2 metrów.
- Od 13 miesiąca: Dziecko rozpoznaje kształty i przedmioty na obrazkach, zaczyna widzieć również podobieństwa i różnice. Dalej rozwija się koordynacja ręka-oko poprzed pierwsze konstrukcje z klocków i rysowanie.
Zwróć uwagę: jeśli dziecko nie wykazuje zainteresowania i reakcji na odbicie w lustrze, słabą koordynację ręka-oko, brak zainteresowania książeczkami, niechęć do rysowania.
WZROK OD 3 DO 5 LAT
W tym wieku oczy dziecka są już niemal tak samo dobrze rozwinięte jak oczy dorosłego, co za tym idzie wzrok działa już bardzo podobnie.
CO MOŻE NIEPOKOIĆ PODCZAS ROZWOJU WZROKU?
Dzieci niestety nie są w stanie poinformować rodziców rzetelnie, co im dolega, co dokładnie boli, nie umieją opisać, co jest nie tak z ich wzrokiem. Istnieje jednak wiele sygnałów w zachowaniu dziecka, które mogą już sygnalizować problemy w rozwoju wzroku. Należą do nich wszystkie wcześniej opisane objawy oraz:
- przekrzywianie głowy podczas wykonywania niektórych czynności
- zamykanie jednego oka
- pocieranie i mrużenie oczu
- niezdarne poruszanie się
- problemy z chwytaniem
- zez
Wszystkie powyżej opisane etapy rozwoju wzroku mogą różnić się nieco u poszczególnych dzieci w kwestii występowania, jedne mogą pojawiać się wcześniej inne później, jednak zawsze, w razie wystąpienia jakiegokolwiek symptomu czy podejrzenia wady widzenia, należy skonsultować się z okulistą dziecięcym.
