Ciąża jest dla organizmu wyjątkowym stanem, który wymaga odpowiedniego doboru stosowanych leków. Dotyczy to również preparatów służących zmniejszeniu odczucia bólu. Okazuje się bowiem, że kobiety w ciąży mogą przyjmować wyłącznie wybrane leki z grupy OTC. Czy w ciąży można brać paracetamol? Czy jest on bezpieczny dla zdrowia kobiety i rozwijającego się płodu?
Ile paracetamolu w ciąży można przyjąć?
Mechanizm działania leków przeciwbólowych sprawia, że substancje aktywne w nich zawarte przenikają przez łożysko. W ten sposób przyjmowanie wybranych preparatów oddziałuje nie tylko na organizm kobiety w ciąży, ale też i dziecka w łonie matki. Od lat prowadzone są szczegółowe badania, według których zalecanym typem leków są te na bazie paracetamolu.
W przeciwieństwie do ibuprofenu, paracetamol nie skutkuje wzrostem ryzyka poronienia, dlatego może być stosowany u kobiet ciężarnych. Paracetamol w ciąży przenika przez łożysko, jednak jego wpływ na rozwijający się płód jest stosunkowo niewielki. Kobieta w ciąży powinna nie tylko zwrócić uwagę na właściwą dietę i niwelować obecność stresorów w życiu, ale też wybierać najbezpieczniejszy typ leków. Preparatów na bazie ibuprofenu należy zatem unikać, natomiast te z paracetamolem można bezpiecznie stosować – najlepiej po wcześniej konsultacji ginekologicznej.
Problematyczną kwestią jest również dobór odpowiedniej dawki substancji aktywnej leku. Bezpieczna dawka paracetamolu w ciąży jest określana na poziomie 500 mg, przez co przyjęcie w ciągu doby od jednej do dwóch tabletek przeciwbólowych nie będzie miało negatywnych konsekwencji. Warto jednak zwrócić uwagę na ilość substancji aktywnej w wybranym typie leku. Liczba tabletek nie jest dobrym wykładnikiem bezpieczeństwa. Zamiast tego należy dokładnie zapoznać się z ulotką i znaleźć w niej informacje o zawartości substancji aktywnej. Z reguły jest ona podana w miligramach i może oscylować od 100 do nawet 1000.
Jaką dawkę paracetamolu przyjąć w zależności od trymestru ciąży?
O wiele bardziej problematyczną kwestią jest dokładne określenie dawki, którą można przyjmować podczas trwania określonych trymestrów. Badania nad bezpieczeństwem przyjmowania paracetamolu w ciąży określają bowiem w sposób zero-jedynkowy prawdopodobieństwo wystąpienia wad rozwojowych lub uszkodzeń ośrodkowego układu nerwowego u płodu. Paracetamol określany jest jako lek bezpieczny dla kobiet w ciąży i dla samego płodu, jednak literatura podaje jedynie szacunkowe dawki leków, które powinny być przyjmowane podczas określonych trymestrów.
Z kolei odradzany kobietom w ciąży ibuprofen jest szczególnie niebezpieczny podczas trwania pierwszego trymestru w ciąży. Wzrost przepuszczalności naczyń krwionośnych, który jest obserwowany po zażyciu tego leku, może mieć podobne skutki jak gorąca kąpiel – w obu tych sytuacjach wzrasta bowiem ryzyko poronienia. Początkowy okres rozwijania się płodu jest niezwykle ważny, dlatego w pierwszym trymestrze warto całkowicie zrezygnować z leków przeciwbólowych. Paracetamol 500 w ciąży – a właściwie w jej początkowym etapie – jest wciąż bezpieczniejszą opcją niż ibuprofen, lecz w miarę możliwości należy całkowicie unikać wówczas preparatów przeciwbólowych.
Od momentu wejścia w drugi trymestr można stosować sporadycznie leki, które zawierają w swoim składzie paracetamol. W ciąży dawkowanie preparatów na jego bazie powinno mieć charakter rosnący wykładniczo, dlatego warto wówczas przyjmować wyłącznie niewielkie dawki. Wartości od 100 do 400 miligramów nie mają z reguły niebezpiecznego wpływu na płód, jednak pomimo tego leki przeciwbólowe powinny być przyjmowane wyłącznie w przypadku silnego bólu, na przykład zęba lub głowy. Z kolei paracetamol w 3. trymestrze ciąży można stosować w dawkach większych, jednak wówczas warto pamiętać o nieprzekraczaniu wcześniej wspomnianej maksymalnej ilości substancji leczniczej na dobę, która wynosi 500 mg.
Czy paracetamol jest bezpieczny?
Badania naukowe dowodzą, że leki na bazie paracetamolu są najbezpieczniejsze dla zdrowia kobiet i rozwijającego się płodu. Nie oznacza to jednak, że częste ich przyjmowanie nie wpływa na stan dziecka. Każdy rodzaj pokarmu, płynu lub leku niesie za sobą ryzyko oddziaływania na rozwijające się potomstwo – zwłaszcza, kiedy dotyczy to początkowych trymestrów.
Warto zatem uprzednio skonsultować typ przyjmowanych leków z lekarzem prowadzącym daną ciąże – aspekt ten powinien dotyczyć również zwykłych leków OTC, takich jak paracetamol. Drugi trymestr ciąży lub jej początkowy etap to kluczowe momenty dla rozwoju dziecka, dlatego należy wówczas w kompleksowy sposób zadbać o stan zdrowia – zarówno ten psychiczny, jak i fizyczny. Celem takiego działania jest bowiem zapewnienie dziecku najlepszych warunków do rozwoju w łonie matki, a jedynie całkowity dobrobyt zdrowotny będzie stanowić dla płodu w pełni bezpieczne środowisko.
